100 Marathi Vakprachar व Arth | मराठी वाक्प्रचार व त्यांचे अर्थ

Marathi Vakprachar व Arth : मराठी भाषेच्या लेखनामध्ये किंवा भाषणामध्ये प्रचारांचा उपयोग केला असता ते भाषण किंवा लिखान प्रभावी होते. त्यासाठी Marathi Vakprachar व Arth आजच्या लेखामध्ये सरावासाठी देत आहोत. विद्यार्थी मित्रांनो आजच्या या लेखाच्या माध्यामातून जवळपास 100 पेक्षा जास्त Marathi Vakprachar व Arth सरावासाठी देत आहोत . याचा आपणास नक्कीच उपयोग होईल.

Table of Contents

100 Marathi Vakprachar व  Arth | मराठी वाक्प्रचार व त्यांचे अर्थ

Marathi Vakprachar व Arth सरावासाठी खालील प्रमाणे

वाक्प्रचार म्हणजे काय असते ? थोडक्यात वाक्प्रचार म्हणजेच – शब्दशः सरळ असलेल्या अर्थापेक्षा एक वेगळाच अर्थ प्राप्त झालेला शब्दसमूह असतो. तोच भाषेत रूढ होऊन बसतो त्यालाच आपण वाक्प्रचार म्हणतो.

चला तर याच वाक्प्रचाराची काही उदाहरणे खाली अभ्यासू या..

  • कळी खुलणे -आनंदित होणे.
  • कपाळमोक्ष होणे – मरणे.
  • उंटावरून शेळ्या हाकणे – प्रत्यक्ष कार्यापासून दूर राहून नुसत्या सूचना देणे.
  • आगेकूच करणे– पुढे पुढे जाणे.
  • आभाळ कोसळणे – मोठे संकट कोसळणे.
  • आग पाखडणे– दोषांचा वर्षाव करणे.
  • कपाळाला हात लावणे – हताश होणे, नाराजी दाखविणे,
  • कपाळ फुटणे – दुर्दैव ओढवणे.
  • उखळ पांढरे होणे – खूप फायदा होणे.
  • आढेवेढे घेणे – नाही नाही म्हणणे.
  • आभाळ फाटणे – सर्व बाजूंनी संकट येणे.
  • आकाश पाताळ एक करणे– प्रयत्नांची परिसीमा गाठणे.
  • आकाशाला गवसणी घालणे -महत्त्वाकांक्षा बाळगणे.
  • अंगवळणी पडणे – सवय होणे.
  • अंगाची लाहीलाही होणे -अतिशय संताप होणे.
  • अंग धरणे – बाळसेदार होणे.
  • अवदसा आठवणे – वाईट बुध्दी सुचणे.
  • अंग चोरणे -फारच थोडे काम करणे.
  • कात्रीत सापडणे – दोन्हीकडून अडचणीत येणे.
  • कानउघडणी करणे– चूक दाखविणे.
  • कान देणे – लक्षपूर्वक ऐकणे
  • कानावर हात ठेवणे – नाकबूल करणे.
  • कानीकपाळी ओरडणे -एकसारखे बजावून सांगणे.
  • कानोसा घेणे -चाहूल घेणे, अंदाज घेणे.
  • केसाने गळा कापणे – घात करणे.
  • कंठ दाटून येणे -गहिवरुन येणे.
  • कंठाशी प्राण येणे – कासावीस होणे.
  • कंबर कसणे– जिद्दीने तयार होणे.
  • कंबर खचणे– धीर सुटणे.
  • खजील होणे -लाज वाटणे.
  • खडे चारणे– पराभव करणे.
  • खडे फोडणे -दुसऱ्याला दोष देत राहणे.
  • खापर फोडणे – विनाकारण दोषी ठरविणे.
  • गळा काढणे – मोठ्याने रडणे.
  • गची बाधा होणे – गर्व होणे.
  • गंध नसणे -अजिबात ज्ञान नसणे.
  • गहिवरुन जाणे– मनातून गलबलून जाणे.
  • गळ्यातला ताईत होणे -अत्यंत आवडता होणे.
  • गाशा गुंडाळणे -सामानासह मुक्काम हलविणे.
  • गर्क होणे -रंगून जाणे.
  • गंगायमुना वाहणे – डोळ्यांतून अश्रुधारा वाहणे.
  • घटका भरणे -शेवट जवळ येणे.
  • घरोबा असणे -जिव्हाळ्याचे संबंध असणे.
  • घर डोक्यावर घेणे – गोंगाट करणे.
  • घाम जिरवणे – कष्ट करणे.
  • घोकंपट्टी करणे– पाठांतर करणे.
  • चाल करुन येणे– हल्ला करणे.
  • चाहूल घेणे -अंदाज घेणे,
  • चीज होणे -सफल होणे, वाया न जाणे.
  • चौदावे रत्न दाखविणे – खूप मार देणे.
  • चेहरा पडणे -लाज वाटणे.
  • जिवाचे रान करणे– प्रयत्नांची पराकाष्ठा करणे.
  • जिवात जीव येणे -हायसे वाटणे.
  • जिवावर बेतणे -प्राप्ण संकटात येणे.
  • जिवाला जीव देणे -प्राणपणाने मदत करणे.
  • जीव तिळतिळ तुटणे – हळहळणे.
  • जीव भांड्यात पडणे– सुटकेची भावना निर्माण होणे.
  • झुंबड उडणे -गर्दी होणे.
  • टेंभा मिरवणे– ऐट दाखविणे.
  • टोमणा मारणे– खोचक बोलणे.
  • टंगळमंगळ करणे– कामाची चालढकल करणे.
  • टाळाटाळ करणे – स्पष्टपणे नाही न म्हणणे
  • डांगोरा पिटणे – जाहीर करणे
  • डोळ्यात सलणे – मत्सर वाटणे
  • डोळा असणे -पाळत ठेवणे
  • तमा नसणे – पर्वा नसणे.
  • तोंड देणे -प्रतिकार करणे.
  • डाळ न शिजणे– काम न होणे .
  • डोळे उघडणे– शहाणपणा येणे.
  • डोक्यावर बसवणे – फाजील लाड करणे.
  • डोळा लागणे -झोप येणे.
  • डोळे उघडणे – अनुभवाने सावध होणे.
  • डोळेझाक करणे – दुर्लक्ष करणे,
  • डोळ्यात धूळ फेकणे -फसवणूक करणे,
  • डोळे विस्फारणे– आश्चर्याने पाहणे.
  • तावडीतून सुटणे– कचाट्यातून सुटणे.
  • तोंडचे पाणी पळणे– धीर सुटणे.
  • तोंड घालणे -मधे मधे बोलणे.
  • तोंड सांभाळणे– जपून बोलणे.
  • तोंडसुख घेणे – वाटेल तसे बोलणे.
  • तोंडात बोटे घालणे– आश्वर्यचकित होणे.
  • तोंडाला पाणी सुटणे – लोभ उत्पन्न होणे.
  • तोंडात शेण घालणे – निंदा करणे.
  • तोंड काळे करणे – कायमचे निघून जाणे.
  • तोंडाला तोंड देणे– भांडणे.
  • तोंड फिरवणे – नाराजी व्यक्त करणे.
  • थोबाड रंगविणे -थोबाडीत मारणे.
  • बंडा फराळ करणे – उपाशी राहणे.
  • दात धरणे– द्वेष करणे.
  • दाताच्या कण्या करणे – वारंवार विनंती करणे,
  • दाती तृण धरणे -शरण जाणे.
  • दवंडी पिटणे -जाहीर करणे.
  • दिवस पालटणे -चांगले दिवस येणे.
  • दिवस फिरणे -वाईट दिवस येणे.
  • धाबे दणाणणे – भीतीने घाबरून जाणे.
  • डकी भरणे-खूप भीती वाटणे.
  • धारातीर्थी पडणे– लढता लढता मरण येणे.
  • धूम ठोकणे– पळून जाणे.
  • धूळ चारणे -पूर्ण पराभव करणे.
  • नाक कापणे– अपमान करणे.
  • नाक घासणे -शरण जाणे.
  • नाकी नऊ येणे -त्रासून जाणे
  • नाक मुरडणे -नापसंती दाखवणे.
  • नांगी टाकणे – घाबरून जाणे.
  • नाव मिळवणे – कीर्ती मिळवणे.
  • निपचित पडणे -हालचाल न करता पडणे.
  • पाठ पुरवणे – सारखे मागे लागणे.
  • पाचावर धारण बसणे- भीतीने गोंधळून जाणे.
  • पाय धरणे -शरण जाणे, माफी मागणे.
  • पायपीट करणे -कष्ट करणे.
  • पोटात दुखणे -मत्सर करणे.
  • पाठ फिरवणे – दुर्लक्ष करणे.
  • पारा चढणे -संताप होणे.
  • फितूर होणे – शत्रूला सामील होणे.
  • बोटे मोडणे – तिरस्कार करणे.
  • बोटावर खेळविणे – आपल्या इच्छेप्रमाणे दुसऱ्याला वागायला लावणे.
  • भंडावून सोडणे – त्रासून सोडणे.
  • भीतीने थरथर कापणे – खूप घाबरणे.
  • मूग गिळून बसणे -गप्प बसणे.
  • मांडीवर घेणे -दत्तक घेणे.
  • मरणाला मिठी मारणे – स्वतःहून मरण पत्करणे.
  • मात करणे -विजय मिळविणे.
  • राम नसणे -अर्थहीन असणे.
  • रंगात येणे – खूप मजा येणे.
  • पाठ थोपटणे -शाबासकी देणे.
  • पाठबळ असणे-आधार असणे.
  • पाय काढणे -निघून जाणे.
  • पोटात घालणे -सहन करणे.
  • पायात पाय अडकविणे -अडथळा आणणे.
  • पोटाबर पाय देणे- रोजंदारी बंद करणे.
  • पोटात कावळे कोकलणे -खूप भूक लागणे.
  • पोपटपंची करणे -अर्थ न समजता पाठ करणे.
  • फडशा पाडणे – खाऊन टाकणे, नाश करणे.
  • बोबडी वळणे -घाबरुन बोलता न येणे.
  • बस्तान बसविणे- स्थिर होणे.
  • बुचकळ्यात पडणे – गोंधळून जाणे.
  • भान हरपणे -गुंगून जाणे, तल्लीन होणे.
  • माशी शिंकणे -कामात अडथळा येणे.
  • मेतकूट जमणे- खूप मैत्री जमणे.
  • मुठीत असणे -ताब्यात असणे.
  • माश्या मारणे -रिकामे बसणे.
  • मुहूर्तमेढ रोवणे – शुभकार्याचा आरंभ करणे.
  • रंग दिसणे -संभव असणे.
  • रक्त आटवणे -खूप कष्ट करणे.
Scroll to Top