PM Poshan Scheme: भारतासारख्या वैविध्यपूर्ण आणि विशाल देशात, आपल्या मुलांचे कल्याण सुनिश्चित करणे सर्वोपरि आहे. शिक्षण आणि पोषण या दोन्ही गोष्टींकडे लक्ष देऊन तरुण मनांचे पालनपोषण करण्याच्या उद्देशाने, मध्यान्ह भोजन योजना (Mid day Meal) सुरू करण्यात आली, ज्याला नंतर PM Poshan Scheme (प्रधानमंत्री पोषण योजना) म्हणून सुधारित करण्यात आले. Shaley Poshan Ahar Yojana हा उपक्रम आशेचा किरण म्हणून उभा आहे, ज्याचा उद्देश कुपोषणाचा सामना करणे आणि देशभरातील लाखो शालेय मुलांचे शैक्षणिक परिणाम सुधारणे आहे.
Table of Contents
मध्यान्ह भोजन PM Poshan Scheme प्रारंभ व बदलाचा पाया:
1995 च्या दशकात मध्यान्ह भोजन योजनेच्या प्रारंभाने बाल कल्याणासाठी भारताच्या दृष्टिकोनात एक महत्त्वपूर्ण बदल घडवून आणला. सुरुवातीला शाळेतील उपस्थितीला प्रोत्साहन देण्यासाठी आणि वंचित पार्श्वभूमीतील मुलांना पुरेसे पोषण देण्यासाठी सुरू करण्यात आलेल्या या कार्यक्रमाला कुपोषणाशी लढा देण्यासाठी आणि नावनोंदणी दर वाढवण्याच्या प्रभावीतेसाठी व्यापक मान्यता मिळाली.
योजनेचे मुख्य तत्व सोपे परंतु प्रभावी होते: शालेय मुलांना दररोज एक पौष्टिक जेवण देणे, त्यांच्या शारीरिक आणि संज्ञानात्मक विकासास चालना देणे. मध्यान्ह भोजनाच्या तरतुदीने केवळ भूकच सोडवली नाही तर पालकांना त्यांच्या मुलांना शाळेत पाठवण्यासाठी प्रोत्साहन म्हणूनही काम केले, ज्यामुळे उपस्थितीत वाढ झाली.
PM Poshan अंतर्गत शालेय पोषण आहार सुधारित दर:
शालेय पोषण आहार सुधारित दर नोव्हेंबर 2022.
प्रधानमंत्री पोषण निर्माण योजनेअंतर्गत प्राथमिक तसेच उच्च प्राथमिक वर्गातील शालेय पोषण आहार पुरवठा व खर्चामध्ये जवळपास 9.7% वाढ करण्यात आली आहे. दर एक ऑक्टोबर 2022 पासून लागू असतील.
शासन निर्णय दिनांक 15 नोव्हेंबर 2022 डाउनलोड करण्यासाठी खाली क्लिक करा 👇👇👇👇👇👇👇
शालेय पोषण आहार महिला मानधन 2023:
PM Poshan योजनेअंतर्गत शाळेमध्ये शालेय पोषण आहार शिजवणाऱ्या महिलेच्या मानधनात वाढ करून महिलेचे मासिक मानधन हे 1500/- रुपयांवरून 2500/- रुपये करण्यात आले आहे. हे जून 2023 पासून पूर्व लक्षी प्रभावाने लागू राहतील.
शालेय पोषण आहार excel software:
शालेय स्तरावर शालेय पोषण आहाराचे व्यवस्थापन, नियोजन व कामकाज व्यवस्थितपणे करता यावे यासाठी इयत्ता 1 ते 5 व इयत्ता 6 ते 8 या वर्गासाठी MDM Excel Software तयार करण्यात आले आहे.
डाऊनलोड करण्यासाठी खाली क्लिक करा 👇👇👇👇👇
PM Poshan Scheme कडे संक्रमण: एक समग्र दृष्टीकोन:
2021 मध्ये, Mid day Meal योजनेत परिवर्तन झाले, ती PM Poshan Yojana म्हणून उदयास आली. या उत्क्रांतीने कार्यक्रमाची व्याप्ती वाढवली, बाल पोषण आणि विकासासाठी अधिक व्यापक दृष्टिकोनावर जोर दिला. PM Poshan Yojana मध्ये आरोग्य, शिक्षण आणि एकूणच कल्याण यावर लक्ष केंद्रित करून बहु-क्षेत्रीय प्रतिसाद समाविष्ट केला आहे.
PM Poshan Scheme योजनेची प्रमुख उद्दिष्टे:
- पोषण सहाय्य: या कार्यक्रमाचे उद्दिष्ट केवळ जेवणच नाही तर आवश्यक पौष्टिक सहाय्य देखील प्रदान करणे आहे, सूक्ष्म पोषक आणि संतुलित आहार यावर लक्ष केंद्रित करणे.
- आरोग्य आणि निरोगीपणा: हे सर्वांगीण कल्याण सुनिश्चित करण्यासाठी आरोग्य तपासणी, लसीकरण आणि जागरूकता कार्यक्रमांवर भर देते.
- शैक्षणिक विकास: ही योजना शैक्षणिक उपक्रमांशी घट्टपणे जोडलेली आहे, ज्यामुळे मुलांना केवळ जेवणच मिळत नाही, तर शिक्षण आणि वाढीसाठी पोषक वातावरण देखील मिळते.
प्रभाव आणि भविष्यातील शक्यता:
या उपक्रमांचा परिणाम निर्विवाद आहे. त्यांनी केवळ शाळेतील नावनोंदणी आणि उपस्थिती वाढवली नाही तर कुपोषण कमी करण्यासाठी देखील महत्त्वपूर्ण योगदान दिले आहे, परिणामी निरोगी, अधिक लक्ष देणारे आणि शैक्षणिकदृष्ट्या प्रवीण विद्यार्थी.
भारत जसजसा पुढे जात आहे, तसतसे PM Poshan योजनेची दृष्टी स्पष्ट राहिली आहे: सुसंस्कारित, निरोगी आणि सुशिक्षित मुलांची पिढी तयार करणे जे देशाला प्रगती आणि समृद्धीकडे नेतील. शिक्षण, आरोग्य आणि पोषण यांचे अभिसरण भारताच्या उज्ज्वल भविष्यासाठी सरकारच्या वचनबद्धतेचा पुरावा आहे.
निष्कर्ष (Conclusion):
Mid day Meal योजनेपासून PM Poshan Scheme योजनेपर्यंतचा प्रवास बाल कल्याणाच्या दृष्टीकोनातील गहन बदलाचे प्रतीक आहे. शिक्षण आणि पोषण यांचे एकत्रीकरण केवळ शारीरिक आरोग्यच नाही तर अधिक बौद्धिकदृष्ट्या समृद्ध पिढीसाठी मार्ग मोकळा करते. हे देशाच्या भविष्यातील गुंतवणुकीचा आणि समाजातील सर्वात असुरक्षित घटकांच्या उन्नतीसाठी अटूट वचनबद्धतेचा दाखला आहे.
या उपक्रमाची उत्क्रांती ही देशाच्या भावी पिढ्यांसाठी सरकारच्या समर्पणाचा पुरावा आहे, ज्यामुळे ते निरोगी, चांगले शिक्षित आणि भारताला उज्वल उद्याकडे नेण्यासाठी सुसज्ज वाढतील.
FAQs on PM Poshan Yojana (formerly Mid-Day Meal Scheme)
पी एम पोषण योजनेची अंमलबजावणी कशी केली जाते?
ही योजना संबंधित राज्य सरकार केंद्र सरकारच्या सहकार्याने राबवते. यामध्ये निधीची तरतूद, अन्न खरेदी, देखरेख आणि जेवण आणि सेवांची गुणवत्ता सुनिश्चित करणे समाविष्ट आहे.
पंतप्रधान पोषण योजनेचा भारतातील मुलांवर आणि शिक्षणावर कसा परिणाम झाला आहे?
या उपक्रमाचा शाळेतील उपस्थितीवर सकारात्मक परिणाम झाला आहे, कुपोषणाचे प्रमाण कमी झाले आहे आणि मुलांच्या सर्वांगीण आरोग्य आणि शैक्षणिक विकासाला हातभार लावला आहे, ज्यामुळे एक अधिक लक्ष देणारी आणि शैक्षणिकदृष्ट्या प्रवीण विद्यार्थी संस्था बनली आहे.
पी एम पोषण योजनेत कोणी कसे योगदान देऊ शकते किंवा समर्थन कसे करू शकते?
स्वयंसेवी संस्थांना पाठिंबा देऊन, स्वयं सेवा करून किंवा योजनेच्या अंमलबजावणीत सहभागी असलेल्या शाळा आणि संस्थांना देणगी किंवा संसाधनांच्या स्वरूपात मदत देऊन योगदान दिले जाऊ शकते.
पी एम पोषण योजना इतर सरकारी उपक्रमांचा एक भाग आहे का?
होय, ही योजना आरोग्य, शिक्षण आणि समाजकल्याणाच्या उद्देशाने असलेल्या इतर कार्यक्रमांशी संरेखित करून बाल कल्याण आणि विकास सुधारण्याच्या दिशेने मोठ्या सरकारी प्रयत्नांचा एक भाग आहे.
You May Also Know :
- Vidyarthi विविध Yojana | 12 विद्यार्थी लाभाच्या योजना
- Morning Assembly Anchoring Script | इंग्रजी परिपाठ सूत्रसंचालन
- 15 August Speech In Marathi | Bhashan | 15 ऑगस्ट भाषण
- Olympic Medalist in India | ऑलिम्पिक पदक विजेते
- Marathi Bodh Katha | मराठी बोधकथा 50 | संस्कार कथा
- Marathi Suvichar I 1000+ मराठी सुविचार संग्रह
पी एम पोषण योजना म्हणजे काय?
PM Poshan योजना हा भारत सरकारने सुरू केलेला एक व्यापक कार्यक्रम आहे ज्याचा उद्देश कुपोषण दूर करणे आणि शाळेत जाणाऱ्या मुलांचे आरोग्य आणि शिक्षण वाढवणे आहे. हे मिड-डे मील योजनेतून विकसित झाले, सर्वांगीण विकासाचा समावेश करण्यासाठी जेवणाच्या पलीकडे लक्ष केंद्रित केले
पी एम पोषण योजनेअंतर्गत कोणत्या प्रकारचे जेवण दिले जाते?
ही योजना शाळांमध्ये शिकणाऱ्या मुलांना संतुलित, पौष्टिक जेवण देते, ज्यामध्ये धान्य, भाज्या, कडधान्ये आणि इतर अनेक खाद्यपदार्थांचा समावेश आहे, जेणेकरून योग्य आहार मिळावा.
This article On Zpshikshak Site was written by Mustapha Shaikh. He is a famous YouTuber and Blogger. He has experience in SEO, web development, and writing SEO content.